Các diễn viên, nhạc công không chuyên ở tỉnh Bình Định gặp khó khăn do dịch Covid-19: Hỗ trợ, nhưng xin đừng  phân biệt, bỏ sót đối tượng

VHO- Cứ tưởng sau khi chính sách hỗ trợ theo Nghị quyết 68/NQ-CP và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ được triển khai thì các diễn viên, nhạc công không chuyên ở các đoàn Tuồng (còn gọi Đoàn hát Bội truyền thống) tỉnh Bình Định sẽ được hỗ trợ để giảm bớt khó khăn trong cuộc sống. Thế nhưng, gần như các đối tượng kể trên không nhận được thông báo từ các cơ quan, chính quyền địa phương để hỗ trợ khiến không ít người ngậm ngùi, tủi phận…

 Các đoàn tuồng không chuyên trên địa bàn tỉnh Bình Định dừng lưu diễn vì dịch Covid-19 bùng phát mạnh

 Qua tìm hiểu, họ mong muốn được Nhà nước quan tâm hỗ trợ một lần, đừng phân biệt giữa chuyên và không chuyên. Bởi các đoàn không chuyên cũng được thành lập từ các đơn vị sự nghiệp nhà nước, thậm chí có đoàn được thành lập từ Sở VHTT Bình Định. Chưa kể, nghệ thuật hát Bội ở Bình Định đã được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và đây cũng là những người đang thực hành, góp phần truyền dạy, bảo tồn di sản, nhiều ý kiến so sánh hướng dẫn viên du lịch được hỗ trợ mà đối tượng kể trên lại không có.

Đổi nghề vì dịch

Dịch bùng phát, 12 đoàn tuồng không chuyên tỉnh Bình Định đều rơi vào tình trạng phải dừng hoạt động. Không lưu diễn nên các “ông bầu”, “bà bầu”, diễn viên, nhạc công đều rơi vào tình trạng thất nghiệp. Để có thu nhập, lo toan cho cuộc sống gia đình, nhiều người đành phải đi tìm kiếm công việc mới.

Ông Nguyễn Nhật Minh, Trưởng đoàn hát Bội Phước An, huyện Tuy Phước thổ lộ: Đoàn có 22 thành viên. Hằng năm, cứ vào tháng Giêng, Hai, Ba thì đoàn thường xuyên đi hát nhiều, lưu diễn nhiều nơi để phục vụ bà con. Có lúc, vào các tỉnh phía trong như Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận… để hát. Nhưng giờ dịch diễn biến phức tạp, tất cả dụng cụ, đồ nghề đều đem cất giữ, không còn cảnh đi gánh hát nữa. “Kể từ ngày dịch bùng phát mạnh, nhận thông báo chỉ đạo từ ngành Văn hóa tỉnh, đoàn đã dừng hoạt động và anh em tất cả đều nghỉ. Để có thu nhập, trang trải cho cuộc sống, gần như mọi người đều chuyển nghề “tay trái”, có người đi làm thuê, có người xin vào các khu công nghiệp Phú Tài làm công nhân. Riêng tôi thì đi lên rừng đào cây cảnh, phụ giúp cho gia đình có thu nhập trong mùa dịch”, ông Minh giãi bày.

Chung cảnh ngộ, diễn viên Kiều Oanh, Trưởng đoàn Hát bội An Nhơn 2 chia sẻ: Những ngày Tết, đoàn chỉ hát được vài đêm phục vụ cho bà con, rồi sau đó có thông báo dừng hoạt động văn hóa nghệ thuật nên các diễn viên, nhạc công trong đoàn đã nghỉ “dài hơi” cho đến nay. Dịch đã làm thay đổi cuộc sống, kèm theo hoạt động văn hóa nghệ thuật cũng dừng. Không thể đi diễn, nhiều người phải bỏ đoàn đi làm thuê. Đặc biệt, những ngày qua thị xã An Nhơn áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ để phòng, chống dịch Covid-19 thì những người làm nghệ thuật đi hát Tuồng như chúng tôi không biết ngày nào quay trở lại sân khấu để gánh hát phục vụ người dân, có thu nhập trang trải cho cuộc sống.

Hỗ trợ đừng bỏ sót đối tượng

Bà Đặng Kim Huệ, Phó đoàn Tuồng Sao Mai, thuộc Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh Bình Định cho biết: Nghỉ hát từ sau Tết đến nay, một số anh em chuyển đổi đi làm nghề may, làm nông… số còn lại thì vẫn thất nghiệp, không biết đi làm chỗ nào. Sau khi có thông tin, hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19, đối tượng được thụ hưởng gói hỗ trợ trong lĩnh vực nghệ thuật là đạo diễn nghệ thuật, diễn viên, nghệ thuật phải tạm dừng hoạt động theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để phòng, chống dịch Covid-19, thì các thành viên đã liên hệ hỏi tôi về việc này. Tôi có trả lời: “Đến giờ, chưa nhận thông báo nào từ Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh hay Sở VHTT Bình Định về việc hỗ trợ cho các diễn viên, nhạc công”.

Qua trao đổi, bà Huỳnh Thị Anh Thảo, Phó Giám đốc Sở VHTT Bình Định cho hay: Để kịp thời thực hiện chính sách hỗ trợ của Chính phủ, Sở đã thẩm định, trình UBND tỉnh xem xét, quyết định phê duyệt danh sách và kinh phí hỗ trợ đối với viên chức thuộc đối tượng được hưởng. Đến nay, có 50 diễn viên, nhạc công giữ chức danh viên chức hạng IV của Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh, Bảo tàng tỉnh, Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh đáp ứng quy định để xem xét đề nghị hỗ trợ theo chính sách của Nghị quyết 68/NQ-CP và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Theo quy định, các đối tượng phải tạm dừng hoạt động từ 15 ngày trở lên trong thời gian từ ngày 1.5.2021 đến hết ngày 31.12.2021, được nhận mức hỗ trợ một lần là 3,71 triệu đồng/người.

Chúng tôi hỏi về phần các diễn viên, nhạc công của các đoàn tuồng không chuyên mà người dân Bình Định gọi là gánh hát bội truyền thống trên địa bàn tỉnh sao không được hỗ trợ theo Nghị quyết 68 và Quyết định 43, bà Thảo lý giải: “Các diễn viên, nhạc công của các đoàn tuồng không chuyên không giữ chức danh nghề nghiệp hạng IV trong các đơn vị sự nghiệp công lập. Bởi thế, những đối tượng này không được hỗ trợ”. Theo bà Thảo, trong Nghị quyết 68 tại điểm 12, mục II chúng ta có thể vận dụng để tìm hướng hỗ trợ đặc thù cho những diễn viên, nhạc công không chuyên thuộc các đoàn tuồng trên địa bàn tỉnh. Song việc này phải được UBND tỉnh trình HĐND tỉnh thông qua và phụ thuộc nhiều vào ngân sách của từng địa phương để bổ sung đối tượng hỗ trợ.

Trong khi đó, ông Tô Hồng Phương, Trưởng phòng VHTT thị xã An Nhơn cho rằng, qua trao đổi với Phòng LĐ,TB&XH thị xã An Nhơn, được biết các địa phương không đề xuất cho các đối tượng là diễn viên, nhạc công không chuyên thuộc các đoàn Tuồng được hỗ trợ và các đoàn này do Trung tâm VHTT thị xã quản lý. Các diễn viên, nhạc công đoàn Tuồng không chuyên họ thu nhập chính từ việc lưu diễn, nhưng giờ không diễn được thì rất khó khăn. Theo tôi cần có cơ chế hỗ trợ đặc thù cho những đối tượng này ở mức 1,5 triệu đồng/người. 

 PHAN HIẾU